BẠN HỎI CHÚNG TÔI TRẢ LỜI 

TẤT CẢ VỀ MỤN VÀ DA DẦU

Mụn hoạt động như thế nào:
• Hormone làm tăng sản xuất bã nhờn làm cho da trở nên nhiều dầu.
• Hormone tương tự làm tăng quá trình sản xuất tế bào da ở lỗ chân lông.
• Lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi hỗn hợp tế bào chết và bã nhờn.
• Lỗ chân lông bị tắc nghẽn trở thành nơi sinh sản của vi khuẩn gây mụn (P. acnes) và gây viêm nhiễm.
Điều này có thể gây ra một số loại mụn khác nhau, từ nốt đỏ, mụn mủ đến mụn bọc sâu trong da và gây đau đớn.
Nếu mụn vẫn kéo dài, hãy tham khảo ý kiến của dược sĩ. Nếu vấn đề ngày càng nghiêm trọng, hãy đến gặp bác sĩ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh trị mụn hoặc thậm chí là các phương pháp điều trị mạnh hơn.

ĐIỀU GÌ GÂY MỤN TRỨNG CÁ?

Bạn đã bao giờ muốn biết nguyên nhân gây ra da nhờn và mụn chưa? Phần lớn mụn trứng cá là do thay đổi nội tiết tố xảy ra ở tuổi dậy thì, cũng như tại một số thời điểm có thay đổi nội tiết tố khác, chẳng hạn như trước kỳ kinh nguyệt hoặc trong khi mang thai. Nhưng nó cũng có thể do các yếu tố khác như căng thẳng, mệt mỏi, hoặc do các sản phẩm chăm sóc da không phù hợp cũng như một số phương pháp điều trị y tế như corticosteroid. Mụn trứng cá cũng có tính di truyền : nếu cha mẹ bạn từng bị mụn trứng cá, thì có khả năng bạn sẽ bị.

MỤN DO NỘI TIẾT TỐ HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?

Mụn do nội tiết tố là do sự mất cân bằng của một loại nội tiết tố được gọi là androgen. Những hormone này làm cho da tiết nhiều dầu hơn. Một lượng bã nhờn (dầu) nhất định sẽ có lợi cho da, giúp bảo vệ da bằng một lớp màng chống thấm nước. Nhưng ở tuổi dậy thì, thay đổi nội tiết tố khiến quá trình bài tiết diễn ra một cách mạnh mẽ, khiến da tiết dầu nhiều hơn mức cần thiết. Cũng chính các hormone trên thúc đẩy quá trình sản sinh tế bào giác mạc (tế bào da bề mặt) một cách mạnh mẽ tại các lỗ chân lông, khiến lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Điều này được biết như là tác nhân gây mụn trứng cá.

DA DẦU VÀ VI KHUẨN GÂY MỤN

Do lỗ chân lông bị bít kín, tạo môi trường sản sinh mụn trứng cá, bã nhờn không thể được loại bỏ ra ngoài như bình thường. Từ đó bã nhờn trên da dầu trở thành nguồn thức ăn cho vi khuẩn gây mụn P. acnes. Vi khuẩn gây mụn trứng cá thuộc dạng “hô hấp kỵ khí", có nghĩa là môi trường thiếu oxy của lỗ chân lông bị tắc là môi trường lý tưởng cho chúng. Kết quả? Lỗ chân lông bị tắc sẽ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng. Mụn có thể phát sinh theo nhiều dạng mụn sần (mụn đỏ) hoặc mụn mủ (mụn đỏ có đầu trắng), hoặc thậm chí là mụn nang sâu trong trường hợp nặng.

CÁC DẠNG MỤN

Mụn trứng cá có hai dạng chính:

Dạng ẩn và dạng viêm

Mụn ẩn là bao gồm chân lông bị tắc nghẽn hoặc mụn bọc. Chúng được chia thành hai loại:

• Mụn trứng cá mở , còn được gọi là mụn đầu đen, nơi mà hỗn hợp dính của tế bào và bã nhờn bị hoá sẫm khi tiếp xúc với không khí

• Mụn trứng cá đóng, nơi hỗn hợp bị tích tụ bên dưới bề mặt, tạo hiện tượng được gọi là mụn đầu trắng. Mụn viêm bao gồm các tổn thương nổi màu đỏ, thường có tâm màu trắng (bạn có thể gọi chúng là mụn bọc hoặc mụn mủ).

Ở trẻ vị thành niên, các loại mụn khác nhau thường xuất hiện cùng nhau và thường có nguyên nhân từ da dầu.

MỤN TRỨNG CÁ

Mụn bọc và mụn nang

Trong trường hợp mụn trứng cá nặng, các tổn thương viêm sẽ tạo thành mụn bọc hoặc mụn nang (các cục mủ mềm dưới da). Loại mụn này có nguy cơ gây sẹo vĩnh viễn và cần được điều trị bởi bác sĩ da liễu.

MỤN TRỨNG CÁ CÓ MẪN ĐỎ

Để đối phó với sự phát triển và nhân lên của vi khuẩn P. acnes, các chất được gọi là chất trung gian gây viêm hoặc còn được gọi là cytokine sẽ được giải phóng dưới da. Đây là những phân tử truyền tin khiến mạch máu giãn ra, gây ra các vết mẫn đỏ. Nếu mụn của bạn có đi kèm với mẩn đỏ, đặc biệt là trên mũi và má, có thể là bạn đang bị mụn trứng cá đỏ. Hãy tham khảo ngay ý kiến của bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác.

ĐỐM NÂU VÀ VẾT THÂM TRÊN DA MỤN

Bạn có nhận thấy rằng mụn có thể để lại vết thâm sau khi mụn đã lành? Tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn sẽ gây ra đốm mụn, nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (ngay cả trong mùa đông!), da có thể phát triển bệnh được gọi là tăng sắc tố sau viêm. Thuật ngữ này chỉ các vết nâu nơi có đốm mụn. Đó là lý do tại sao chăm sóc da cục bộ tiêu điểm cũng quan trọng như việc chống nắng nếu bạn có làn da dầu, dễ nổi mụn.

KHÁNG SINH CHỐNG MỤN

Nếu bạn có các triệu chứng mụn trứng cá nghiêm trọng như mụn mủ hoặc mụn nang hoặc nếu đốm mụn và mụn đầu đỏ nổi quá nhiều, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc kháng sinh, điển hình như doxycycline. Nếu bạn dùng liệu trình điều trị trên, hãy đảm bảo dùng kem chống nắng đầy đủ vì liệu trình trên có thể làm cho da trở nên nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.

LỜI KHUYÊN CHO LÀN DA DẦU VÀ DA MỤN

Nếu bạn có đốm và mụn, hãy tham khảo ý kiến dược sĩ của bạn về các sản phẩm dược mỹ phẩm chuyên sâu dành cho da nhờn và dễ bị mụn. Theo nguyên tắc chung, để khắc phục mụn, da cần được chăm sóc một cách nhẹ nhàng. Hãy thử làm theo những quy tắc thường nhật sau đây để đánh bại mụn!

• Làm sạch da kỹ nhưng nhẹ nhàng bằng các sản phẩm có công thức đặc biệt dành cho da dầu, chẳng hạn như Nước tẩy trang EFFACLAR Micellar

• Sử dụng sản phẩm chăm sóc da hàng ngày như EFFACLAR Duo(+).

• Hãy sử dụng những sản phẩm trang điểm không gây mụn.

• Mặt trời, trái với suy nghĩ của nhiều người, không phải là bạn tốt cho làn da của bạn. Mặt trời ban đầu có thể làm cho da trông đều màu hơn, đem lại làn da rám nắng, tuy nhiên mặt trời cũng làm cho lớp mô trên bề mặt da trở nên dầy và làm tăng sản xuất bã nhờn, tạo môi trường hoàn hảo gây mụn. Do đó, chống nắng là một bước vô cùng quan trọng trong việc chăm sóc làn da bị mụn.

• Đừng nặn mụn vì điều này chỉ làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn và có thể để lại sẹo sau mụn

Ngoài các biện pháp trên, nếu tình trạng các vết thâm và mụn trở nên xấu đi, bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ gia đình của bạn cũng có thể kê một số loại thuốc điều trị cho làn da mụn của bạn. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ về vấn đề của bạn.

NGUỒN : LA ROCHE-POSAY

BẠN HỎI CHÚNG TÔI TRẢ LỜI 

MỤN NỘI TIẾT TỐ: NGUYÊN NHÂN GÂY RA MỤN TRONG NHỮNG NGÀY KINH NGUYỆT VÀ Ở MỘT SỐ GIAI ĐOẠN CƠ BẢN KHÁC CỦA CUỘC SỐNG

Mụn trứng cá là một tình trạng do nội tiết tố gây ra, và thường xảy ra vào những thời điểm cụ thể của cuộc đời:

Việc sản xuất testosterone được tăng cao ở tuổi dậy thì ở cả nam & nữ, điều này dẫn đến sự mất cân bằng nội tiết tố và làm tăng sản xuất bã nhờn của da, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông, vi khuẩn phát triển quá nhiều và cuối cùng là sự xuất hiện của mụn.

Tương tự, phụ nữ cũng trải qua nhiều mức độ dao động hormone:

○ Những ngày gần chu kỳ kinh nguyệt

○ Sau khi dừng uống thuốc ngừa thai

○ Trong giai đoạn thai kỳ

○ Vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh

Mụn trứng cá do nội tiết tố có thể được ngăn chặn bằng các phương pháp điều trị cục bộ. Nếu bạn là phụ nữ, có một lựa chọn là điều trị trực tiếp mụn nội tiết tố bằng cách uống thuốc tránh thai (OCP), giúp cân bằng lại nội tiết tố của bạn để mang lại làn da sạch mụn.

NỘI TIẾT TỐ ĐÓNG VAI TRÒ CHỦ ĐẠO TRONG ĐIỀU TRỊ MỤN

Dầu trên bề mặt da của bạn được gọi là bã nhờn. Quá trình sản xuất bã nhờn được kiểm soát bởi nội tiết tố được gọi là nội tiết tố androgen, điển hình như testosterone (đúng vậy, con gái cũng có!) và các loại nội tiết tố họ hàng của nó. Khi các hormone này có tỷ lệ cao hơn so với các hormone khác trong cơ thể bạn, chẳng hạn như estrogen và progesterone, da của bạn sẽ sản xuất ra nhiều bã nhờn hơn mức bình thường.

Lỗ chân lông bị tắc do bã nhờn dư thừa và tế bào chết, sẽ tạo ra môi trường hoàn hảo cho một loại vi khuẩn sống trên da P. acnes - sinh sôi nảy nở. Điều này sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch trên da, dẫn đến việc viêm da và sự xuất hiện của những nốt đỏ .

Sự rối loạn nội tiết tố xảy ra ở một số giai đoạn của cuộc đời:

MỤN TRỨNG CÁ Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN

Mụn trứng cá phổ biến nhất ở thanh thiếu niên. Ở giai đoạn tuổi dậy thì, mức testosterone tăng lên ở cả nam và nữ. Ở nam giới, đây là khởi đầu cho việc phát triển những đặc điểm nam tính đầu tiên, điển hình như lông trên cơ thể, lông mặt, cơ bắp và xương. Nữ giới có lượng testosterone thấp hơn nhiều, kích thích sự phát triển của lông vùng kín và lông dưới cánh tay. Điều này cũng làm tăng khối lượng cơ bắp và xương ở nữ giới. Tuy nhiên testosterone cũng làm kích thích sản xuất bã nhờn trong các nang tóc.

THẾ NÊN, BẠN SẼ DỄ BỊ MỤN TRỨNG CÁ TRƯỚC KỲ KINH NGUYỆT

Đối với nhiều phụ nữ, sự xuất hiện của mụn trứng cá trước và trong kỳ kinh nguyệt là điều thường gặp. Một nghiên cứu đã có nhận định: "Sự dao động hormone hàng tháng trong chu kỳ kinh nguyệt có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc xuất hiện của mụn trứng cá. Có tới 85% phụ nữ trưởng thành cho biết tình trạng mụn của họ ngày càng trầm trọng hơn trong những ngày trước kỳ kinh nguyệt. " 1

Vì vậy, nếu da của bạn dễ bị mụn trứng cá trước kỳ kinh nguyệt, bạn nên biết rằng bạn không phải là người duy nhất gặp tình trạng trên: 85% phụ nữ trưởng thành nổi mụn trước khi bắt đầu có kinh.

TẠI SAO DA NỔI MỤN TRƯỚC NHỮNG NGÀY KINH NGUYỆT?

Vào tuần trước kỳ kinh, da của bạn tiết nhiều bã nhờn hơn bình thường. Điều này chính là do sự cân bằng nội tiết tố của bạn bị thay đổi trong suốt chu kỳ kinh nguyệt của bạn.

• Trong nửa đầu của chu kỳ kinh nguyệt, estrogen là loại hormone chiếm ưu thế.

• Vào giữa chu kỳ, mức độ estrogen giảm và progesterone bắt đầu chiếm ưu thế.

• Mức testosterone được duy trì khá ổn định trong suốt chu kỳ của bạn, vì vậy khi estrogen giảm xuống, testosterone sẽ trở nên tương đối cao hơn. Hãy nhớ rằng, chính testosterone là yếu tố kiểm soát sản xuất bã nhờn.

• Việc tăng lượng progesterone có thể làm cho da của bạn sưng nhẹ, từ đó làm cho lỗ chân lông của bạn trở nên khít hơn. Hiệu ứng khít lỗ chân lông này, cùng với việc tăng tiết bã nhờn do tăng testosterone , có thể khiến tế bào da chết bị kẹt bên trong nang lông của bạn.

• Cuối cùng, vào tuần trước kỳ kinh, mức progesterone của bạn cũng giảm trở lại, làm lỗ chân lông mở ra và từ đó vi khuẩn xâm nhập vào trong, tạo môi trường hoàn hảo cho sự xuất hiện của mụn.

THAI KÌ CÓ THỂ GÂY RA MỤN

Thai kì là một giai đoạn khác đầy biến động về nội tiết tố. Trong ba tháng thai kì đầu tiên, mụn trứng cá có thể trở nên nặng hơn. Tuy nhiên, thông thường da sẽ được cải thiện dần theo các giai đoạn khác của thai kì. Hiện tượng này có thể liên quan đến sự thay đổi mức estrogen và progesterone trong quá trình thai kỳ.

THỜI KỲ MÃN KINH LÀ MỘT THỜI ĐIỂM KHÁC CÓ NGUY CƠ BỊ MỤN TRỨNG CÁ

Vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, nồng độ estrogen trong cơ thể bạn bắt đầu giảm. Các nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng những phụ nữ bị mụn trứng cá trong thời kỳ mãn kinh thường có mức độ nội tiết tố androgen bình thường, nhưng oestrogen lại bị giảm. Những thay đổi về tỷ lệ giữa hormone khác nhau có thể kích thích sản xuất bã nhờn, gây sản sinh mụn.

1 Các vấn đề mới liên quan đến mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành (Zeichner et al., 2017)

LIỆU PHÁP ĐIỀU TRỊ CHO MỤN DO NỘI TIẾT TỐ - VIÊN UỐNG TRÁNH THAI LÀ CÁCH HIỆU QUẢ ĐỂ KIỂM SOÁT SỰ XUẤT HIỆN CỦA MỤN

Về cơ bản, hầu hết mụn trứng cá đều do nội tiết tố gây ra. Có những việc bạn có thể làm nhằm giảm thiểu sự mất cân bằng nội tiết tố, điển hình như một chế độ ăn uống lành mạnh, các phương pháp giảm căng thẳng, thế nhưng bạn không thể tránh khỏi một số giai đoạn cốt yếu như giai đoạn dậy thì, kinh nguyệt, thai kì và giai đoạn mãn kinh.

Thói quen rửa mặt và chăm sóc da bị mụn hàng ngày bằng các sản phẩm chuyên biệt hiệu quả, kết hợp với việc sử dụng các sản phẩm trang điểm phù hợp chắc chắn sẽ phát huy tác dụng trong việc ngăn ngừa mụn trứng cá.Nhưng nếu tình trạng mụn của bạn vẫn dai dẳng, đặc biệt là vào thời điểm trước kinh nguyệt, thì có lẽ đã đến lúc cần thiết lập lại cân bằng nội tiết tố bằng thuốc.

Thuốc điều trị chống lại tác động của nội tiết tố androgen trên da được gọi là liệu pháp kháng androgen. Liệu pháp kiểm soát nội tiết tố đã cho thấy nhiều hiệu quả trong việc trị mụn trứng cá chính là viên uống Các loại thuốc tránh thai kết hợp có chứa estrogen và progesterone, đồng thời cũng giúp ngăn chặn nội tiết tố androgen trong cơ thể bạn. Ngoài chức năng tránh thai, viên tránh thai còn có tác dụng giảm sản xuất bã nhờn từ đó giúp giảm việc tắc lỗ chân lông và giảm sự xuất hiện mụn trứng cá.

Không phải mọi phụ nữ đều có thể, hoặc muốn, sử dụng các loại thuốc trên. Những nguy cơ liên quan đến việc dùng thuốc là có tồn tại và các loại thuốc tránh thai trên có thể không phù hợp với bạn nếu bạn có tiền sử bị huyết khối, huyết áp cao, hoặc nếu bạn thừa cân một cách đáng kể hoặc nếu bạn là người hút thuốc. Nhưng may thay, có rất nhiều phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể cho bạn lời khuyên hữu ích về những lựa chọn thích hợp với bạn nhất. Nhưng nếu thuốc tránh thai có tác dụng với bạn, thì đó là một lựa chọn cần cân nhắc, vì nó không chỉ giúp bạn phòng ngừa thai kì không mong muốn mà còn kiểm soát mụn hiệu quả.

NGUỒN : LA ROCHE-POSAY